خاس ها لە هۊرمان سەردەمێگ ک دەسەڵات شێوەزار کوردی کەڵهۆڕی ئەوقەرە نەۊ ک بەرهەم شاعرەیل و نۊسەرەیل خوەێ بارێدە چاپ کردن، ئەڕاێ نموونە جەریان وە چاپ هاتن کتاو چەپکە گول نەمر شامی کرماشانی ک ئەگەر ماموستا هەژار و ماموستا ماجد مەردووخ ڕەوهانی نەۊیاتان گەها چەپکە گوڵ وە دەس ئیمەیل نەڕەسیاتادن. تا تەنانەتێ ئەوڵ جار نیەێدەێ پێێان ک جارێگ کەسێگ هەر وەێ بوونەوە کتاوەگانم لیم سەنێیەو دزیەسان و سەراوە نۊنێیان کردێیە. جی دەس خوەشی لە شێوەزار سۆرانی هەس ک دەسمان گردن پا وە پا بردنەمان تا کەفتیم ئەو ڕێ ئێرنگە وە فەرە مدووەیل شێوەزار کوردی کەڵهۆڕی گەشەێ فەرەێگ کردێیە، تۊیەنیمن بۊشیم پشت داسە پشت شێوەزارەیل‌ترەک زوان کوردیا، جوور کورمانجی و سۆرانی و دێرێدن وەرەو سەر ئاسووەیل خەزێنەێ پڕباێخ زوان کوردی چوودن. زوورم بەرهەمەیل لە ناوچە ئێمە هێمان کڵاسیکن وە بۊسە جورێگ لە گاڵتە ک لە گشت ناوچەیل کوردستان هەر کرماشانە کە هێمان کڵاسیک نۊسێدن وە نۊسێن شێعر ئازاد ئەویش لەێ ئاستە خەوەر خوەشێگە.
خەور خوەش‌ترەک ئڕاێ شێعر کوردی کەڵهوڕی یەسە گ یەکەم کوومەڵە شێعر شاعر ک زوورمێ سورانی بۊیە تا بەرهەم نووێ ک گشتێ زار کەڵهوڕییە. شاعرێگ کە جەریانات کار خوەێ خاس ناسێدن، کە باێخ کار هەر شاعرێگە وە یە لە بازییەیل زوانیێگ کەێدن دیارە تا پاساژیەلێگ لە ناو کارەگانێ وە ڕەنگینێ جاوەجا کەێدن، تا فاسڵە نانێ لە ناو شێعر، تا پرسوناێ گ تەقەڵا ئڕاێ کردێیە. نارنجیەگان وەرجە هەر چشتێگ ڕەوایەت کەر ڕەنگەیل لە ناو ژیانمانن، ڕەنگ سییە و چەرمێ ک لە ناوێ ڕەنگ دەسەڵاتن و ڕەنگ نارنجیە ک ڕەنگ ژیانە، مناڵەگان، گورانیەگان و سەهەر نارنجیین (سەهەر و ئادڵێ گ تۊیەنن تەقەڵاێگ ئڕا پرسونا سازی بوودن، ک نیین، ئیمە ئڕا ئەوژێر پرسونا چیین سەهەر و ئادڵ هەوجە وە پەێشرو فرەترێ لەو باوەتەو دیریم.) یا لەجایلێگەو ک نۊسەر خوەێ دەێدن لە ژێرێ ئەمان، هێمان ها ژێر کاریگەری بەرەێ چوار، جور سفەت تەفزیلێ سازین لە ئسم، ئڕاێ نموونە بنووڕنە(کەمووترتر) لە ناو یەکێ لە هەڵبەستەگان، هەڵگەردییەیمەو سەر مدوو سەرکی نارنجیەگان ڕەنگ، ڕەنگەیلێ گ ڕیشمان گرتنە و خوەمان ئاگا لێیان نەۊمنە تا شاعر ک بەردەنگ خاستر لە خوەێ ناسێدن ئۊشێدە پیمان، شا‌ه ک دەسەڵاتێ سییە و چەرمێیە، لە ناو دنیاێ وشەگانمان نیەنوورێدە پرتقاڵە و لە ناو سەفهەێ شەتڕنجەگە ک ئەگەر لە نارنجی ئاوس بوودن، چ زاوزێێگ کەێدن. نارنجیەگان ڕاوی ئنسان هاوچەرخن ک قەل قوو کریاس وە دەس مدییاگانا ک لە ئاسمان ئەگەر دو بزمار باتا یەکێ لێیان چودە پێیەو ئەوکەیش وەسێدە مکوڵ ئراێ ئەگ تەرمێ بزمارڕێژ بکەێدن و هەڵپێچنێدەێ وە زەردەگانێگەو ک ڕێ لک و پوو لێ بگرن، دەس و دەمێ لە یەک نریاێ گ لەپساێ ئەگەرگان ڕاسکردێ بەنەێ وەرەو تەرک نەهات و زەرد بۊن ک لەبە زەرد ئەو زەرد چڕییە ک ئەول چەقەڵەگانا چییە وەرەو بێ ناونیشانێگاو ناوێ هاتێیە.
لە بووار جوان ناسی و ئاشنایی زودایی و تەشخیس چمان مدووەیل سەرکی نارنجیەگانن، ک شاعر نیشان دەێدن زوان وە بەش خوەێ خاس ناسێدن، کار لە وەشەگان کیشێدن، وەشە خونساگان کەێدە فائڵ جومڵەگانێ تا خێیاڵاوی‌تر بوون “شاێگ زانێد لە شەڕا شورش نیەکریەێد”، “لە شێعر (ئێ شەتڕەنجە نارنجی نییە) یا ئەگەرێگ (لەپسا ئەگەر) گیان گرێد و نیشێدە شوون فائل و ناخودئاگاێ بەردەنگ بەێد وەرەو شوونێ گ ناسیەسەێ ئەمان وشە ئڕاێ وەتنێ نێیاشتێیە یا ڕەنگەیلێگ ئڕاێ خوەێان قنگ خسنەسەو لا تا م لەیە ئەو دۊیا، کارەساتێ گ زەردەگان وە سەرم هاوردنە وەێ شێعرەو هاوار بکەم بەڵکم لە زەرد بۊن سارێژ بووم و ڕەنگ‌تر بگرمەو خوەم. نارنجیەگان ڕاوێ ژیان زەرد ئیمەن ک هەرچێ گ ڕەنگ لە ناو ژیانمانا قنگ خسنەسەو لا وەرسە واز کردنە ئڕا زەرد ک وەێنەگانێان لە سەر تیتر ڕووژنامەگان ململانی ئڕا نیشان دان زەرد بوورجیقن خوەێان کەن، کام دەق دینە گ لەوا ڕەنگین ڕەوایەت جاوجا بۊن کارمەندەگانمان نیشان بێیەێد ک سەندەلییەگانێیان لەێ وەتاق وەو وەتاق ئدارەگانێیان بکەن بەنرەیل چەن متری و ئازارمان بێیەن. شەوراگان شارمان بنووڕن چەنێگ زەردن ک دەورەیی بوونە سەروک ئەمان هەگ گەێ کەفێد ئەو پێیان خەنەێ وەر چەومان و هەرجارێگ لە شارێگا ڕەێ بۊدن وەێنەێ زەردگاوی یەکێ لێیان ها وە دارا و زەرد هڵاڵن. رێوارێگ ها لە ناو فرە لە شێعرەگان فەرزاد ک ها لە پیاسە کردن ک ئاگاس و ڕەوایەت دۊزێگ لە ژیان دێرێدن.
مدووترەک فورم لە هەڵبەستەگان فەرزاد ئاشنایی زوداییە. ئڕاێ نموونە بنووەڕنە(لە تەقەلا تا بنەوا) ک هەوجەێ ڕاوی کەفتێیەسەو بێ بنێگ ک لە شوونێ گەردێدن، لە بنەماڵە بنەچەک وە بنیاێەم ک هەرچێگە چوودن بن تەواو ئەو دڵێ نییەێد.
یا ساڵەیلێ گ لە ڕووژ ڕووژنا دەس کردنە بار کردن (لە شێعر ساڵەیلێگ وەلما ژییەن)/ چەویلمان ک کردنە گونییەو کلێ کردن، هەر لەو ساڵەگە قاچاخ‌ترین نانەیل دانە کووڵ سنوور و گوللە.
زورم شێعرەگان وە فورم درسێگ لە شێعر ئازاد هاتێیە، هەر ئەو شێوەێگە ک بەردەنگ لە شێعرێگ وە فورم تازەێگەو چەوە رێێیە،لە ناو شێعر کڵاسیک وەزنە ک بەردەنگ وەل خوەێا بەێدنە نووا. ئەمان لە شێعر نەو ئێ ئەرکە ها وە شان هێڵەگانەو هەر ئەوجوورێگە هەر وەشەێگ لە هەر هێلێگ تۊیەنێدن مدووێگ ئڕا واز کردن پەڕەگان‌تر لە مدوو سەرکی شێعر بوودن، بنووڕنە چەرمێیەگان لە ناو (ئێ شەتڕەنجە نارنجی نییە) چەرمێ چ کاریزماێگە/ هەناێ بوودە ئاڵاێ ئاشتیێگ / ئاشتیێگ دی فیلمێ سزیاێە / وەشەێ فیلم سزیاێە بۊیەسە idiom لە ناو ئێمە و لەێرە ئڕا ناخەڵەفی ئاشتی لە سەردەم ئیمە هاتێیە وە هوو سییە و چەرمێ بۊون زەمینەێ شەتڕەنج وە وەشەێ فیلم ک لە هێل بانتر هاتێیە و وێانکێگ داسە دەس شاعرەو تا پەڕە بەێدنە خێیاڵ بەردەنگ وەرەو هەراێهەری بۊن چاڕلی چاپڵین وە سییە و چەرمێ گ بەێدەمانە نووا تا بەردەنگ بڕەسنێدە یەگ دەس تیەرێدنە گیسا کە سییەو چەرمێیەو بۊنە ک وەرجە یە دەسەیلێ وەرەو سەفرەێان نارنجی بۊنە.
فەراوانی وەشەیل لە ناو کوومە شێعر نارنجیەگان، تێد ئەو سەر، پیاسە، دەسەڵات، ڕەنگەگان جور نارنجی، زەرەد، سییە، چەرمێ ک هەر کامێیان پووێگ لە تاکە کەسی لە ژیان مودڕن وە شێوەێ کرماشان ک ئاپارتمانەگانێ دارسان لە هۊرەو نەوردنە.
ئەمان وەڕاوەگان یا دەرد دڵەگان، وەریان مکانیکیێگ لە زوان ک شاعر گرتێیەسە وەر لە بەردەنگ کەڵهڕ بڕێدەێیەو پەێوەندێگ ئەول بەردەنگ سورانینا پێ نییەێد.
هەرسەێ هۊرمان دپاتەو کردن لە ناو جەهان سێیم هەڵەس، بیلا هۊرمانێگ بەیمە ئاوا. منو هاوکوڕەیل جارێگ لە فستیواڵ گەڵاوێژ، ئمپراتور شێعر جەهان دیمن، وە خوەشڵەخوەشی شێعرێگ وە شێوەزار کەڵهوڕی لە شاعرێگ لە کرماشان خوەنیم، وەت: ئاهەنگ قسە کردنەگەد لە لام خوەش بۊ، بەڵام بەداخەوە تێ نەگەیشتم.! یە هاڵ و مەرج ئێمەس لە ناو کرماشان، ئێمە لە یەکم جار باێەس بەردەنگەگانمان ئەول زوان کوردیا ئاشتی بێیەیمن دۊیاجار خوەزا لە درۊنێیان بەێدان ئەوسەر ئەو دۊیاێ زارەگان لە کوردی، فەرە لە ئێ شێعرەیلە بەردەنگ خەنە دۊزمە ئڕا یەگ بکەفنە پا وە پاێانا.
.
.
.
.
.
یادداشت‌ها، مقالات و……. آرا و نظرات نویسندگان خود را بیان می‌کنند و بازتاب دیدگاهی از سوی هساره نیستند.
