کتاو “لاوەچ ک” کوومەڵە چیرووکەیل کوڵێگە ک بەرهەم تازەێ بەڕێز شێردڵ ئێڵپووڕە وە لە لاێەن نەشر باشوور هاتێیەسە چاپ کردن. بەڕێز شەهریار ڕوستەمی نوورسنێگ وەێ کتاوە داشتییە ک پێشکەش بەردەنگەیل هسارە بوودن.
ئەگەر بتوایم ئێ کتاوە بخەیمە وەر تیشک ڕخنە باێەس لە د ڕەون لێ تەک بەیمە وەر؛ ناوەڕووک و زوان
١- لە سەر ناوەڕووک خوەش دێرم لە دۊوا چیروکا دەس پێ بکەم، یەێ بنەماڵەێ ئاسایی، ک چیروک پەری و پاشا نەقەڵ کریەێدن، ک بەردنەگ وەل خوەێا هاوڕێ کەێدن وە هوو گەمەێگ هەر لە ئەوەڵا نریەێدە وەردەسمان، بنیاێەمیش خوەشەو گەمە دێرێدن، سە توایم بزانیم بن بازییەگەێان تا کوو چوودن، بڕیار نەن هشار هشار بکەن ک دەسخوەشی گەمەگە بنماێەێ ئروتیکێگ دێرێد ک نیشان دەێد نۊسەر شارەزاس لە بووار تکنێک چیرووک، ئەمان نەمادیەل نادیارێگ هاوردێیە جوور تانجی ک کریەێدە ئاوگووشت ئەڕا پرسەێان، ک بوودە پرسێیارێگ لە ناو داستان. ئەمان لە بڕێگ لەێ کوومەڵە دەسنۊسەیلە هەس ک لە فرە جا نۊسەر گوما هاتێیە لە ناو ئەو چشتەێلەگ فکر کردێیە تکنیکن ئەمان ڕەوایەتەگانیش خنکانێیە لە ناو خوەێان. لە فەرە لە داستانەگان ڕەوایەت هەر شروو نیەود، جور (دیم سەرد) یان یە ڕووژ لە ژیان خانم ک.
هەر ئەو جوورەگ ڕۆڵان بارت لە ناو the pleasure of text بەردەنگ لە داستان هەم تۊیەنێد وە هەز خاسێگ بڕەسێد، هەم ناشە بوودن. بنیاێەم لە چەن گلە لە داستانەگان لەزەت (Pleasure) بەێد، ئەمان هیچ کام لە لێیان ئاێەم وە ناشگی (bliss) نیەڕەسنێد، ک کەێفێگە بانتر لە خەڵەتییان وە ڕەوایەتێگە. نموونەێگ ئەڕا ناشگی لە ئەدەبیات کەڵهوڕی، تۊیەنیم ئاماژە وە شوون پاێگ لە بان وەفر (کەیوومەرس بەڵەدە) بکەیم ک دۊاێ یەگ کار بەردەنگ ئەول خوەنین مەتنا تمام بوود، تازە خوتوورەیل داستان لە ناو گیان بەردەنگ دەس وە پێ کەێد ک ئەڕا کاراکتر داستانەگە زوان تیەرێدە شوون پاگان لە بان وەفرا وە ناشگی خوەنین ئێ چیرووکە تا هەتا هەتاێە ها وەل بنیاێەما وە جاێ لە ناخودئاگاد ئەڕاێ خوەێ واز کردێیە و هەناێ وە خوەێ، هەوجە بزانێد هەڵاێد. بارت هەروەها ریموند کاروریش وەک یەکێگ لە بنەمایل چیرووک نۊسان هاوردێە، سە (نەواێ بنیاێ داستانێگ وە خەوەو بنەین) ک لە دیم سەرد یان گرفت گشت نوشتەگ لە ناو خەو چوودەو سەر، بارت هەڕشە کەێد لە نۊسەر ،نەواێ مێوانێگ یا خەوێگ بکەینە ئامیژەن نۊساندان، ئەوانە چشتەیلێگن ئۊوە لێ هەز بردینە و یا تجربە کردینە و ئەڕا بەردەنگ خوەشییگ نەێرن.
یا لە چیرووک گرفت تکنیک قافڵگیری ک بریاسەو کار فەرە ناهەزە و ئاێەم لە خوەێەو کەێدن ؛ هەڵسان کاراکتر لە خەوێگ یانێگ هەرچێگە تا ئێرنگە وەتیاێە، خەوێگ بۊیە ک کاراکتر لە لێ هەڵساێە.
٢- لە بووت ناوەڕووکەو گەپ‌ترێگ شایان باسە پابەسە بۊن نۊسەر وە نەریەت کافکایی ک لە چیرووک “یەێ ڕووژ لە ژیان خانم ک” و مزگانی ش تا تەنانەت لە ناو هەڵوێژانن ئەڕا کاراکترەگان ک ناوەگان خەێدەمانەو هۊر یوزف ک کافکا، یان کەساێەتییەیل بێ هووییەت قەڵ قوو کریاێ وە دەس ژیان مۆدڕنەو هەر ئەوجورەگە لە ناو ئەو ڕوومانەیلە هەس.
٣- لە چەن گلە لە چیرووکەگان ئاماژە وە مەتەڵەێل فوڵک ناوچە کریەێد ک وە نموونە تۊیەنیم (یەێ ڕووژ لە ژیان خانم ک ) باریم ک مەتەڵ ئەکەبر دزە ک دێر وە دێر هاتیێە بێ کەڵەک وەرگرتن لە لێ ک شەکەت بنیاێەم کەێد، بێشک چیرووک ئەول جەمەو کردن فولکولورا جێاوازە یانێ کومەڵ بەردنەگ نۊسەر ئەڕا خوەێ گرتێەسە نەزەر چەنێگەلێان وەل فولکولور خوەێانە نەشناسن ک تو گشت یە ڕەوایەت کردیدە؟! . یان یەک بەرد بنچینەێ داستانەگان فولکلوروە، جوور هەر ئێ داستانە ک تواسیێە قازانج بگرێد لە (چلسرو) ک چارەنۊس ئاێەم وە تەسبیە خسن بەێت وەتنە تا بزانن چهلمین بەێت لە خاس کەفێد یا گەن، لە نیشتمان لە ئاو ک ناو مەڵگ جەمەشێر وە سەزمیەنێگ تیێەێد ک هەرسەێ هیچ وە بنیاێەم نییەێد ئەمان جور یەێ ڕەوایەت خاس لە ئاو دراتێیە. ک هاڵ و مەرج ئەژم گرتن وڵاتێ جوور فدڕاڵ کوردستان لە ئراق خەێدەو هۊر ئاێەم و دەسڵات ک چۊن تۊنێ ئاێەم بگۊیەڕنێد ئەوجورگە خوەێ تواێد.
ئەمان لە بووار زوانییەو لە گشت بەش دنیا هەر زوانێگ نۊسان و زوان زارەکی لە یەک نزیکەو بۊنە جور ئنگلیسی دەسکەفتە ئڕاێ و هاز دانەسە زوانەگە. نە ئەمەڵ وێڵێ گ فەرە لە نۊسەریەل ئێ ناوچە تووان وە زوور بارنە سەر زووانەگە، شێردڵیش دۊا ڕەو هە ئەوانەسە ک ها شوونێ یە ک تواێد وە زوور سایش زووانی ک ڕەوت ئاسایێگ لە هەر زووانێگ؛ ڕیشەگانێیان بکەنە دی وە زەوق ئەڕاێ خوەێان بکەن و وە زوور داسەپننەێ سەر زووانەگە، ک خوەێانیش باوەرێگ پێیان نەێرن، ئەمان بۊسە پێیەو، (لە سەر بڕیارێ گ چەن کەس، چەن دهە وەرجەیە نیشتنەسەو یەک و وەتنە لە سووا ئیمە سایشەیل چەن قەرن ئێ زوانە لە وەر چەو نیەگریم و گشتێیان تیەریمەو چۊن کوردی لە بنەڕەتا یەکێگ بۊیە، لە ئمڕووا ئەگەر لە جی ناتۊد بۊشیم نەهاتەبۊد، گشت گیچەڵەیل پارچەگان کوردستان چارەسەر کردیمە، بێسەواێ یەگ ئێ کارە نەکردنە م خوەم جور یەێ بەردەنگ هەناێ ڕەسمە نەبۊ، بان چەوم گرم و هەر ئەو نەۊیە وەل خوەما دوواژە کەم ) ، ئەگەر خوەێان بوونە بەردەنگ بێشک ئەو ژێر ئێ دەسەنازە گ خسنەسە ناو خوەنین دەقەگانێیان خوەێان نیەچن.
نۊسەرەیش جورێگ ناخود ئاگاە وەێ کار خوەێە باوەڕ نەێرێ، هەر ئەوجورە گ لە چیرووک یەێ ڕووژ لە ژیان خانم ک خوەێ (لەوها) لە جی (لەوا) هاوردێیە ناخودئاگاە زوور هاوردێیەسە پێ لە هێڵەل‌تر لەوا هاوردەێیە یا کردبۊد یا نەبۊ هەم وە نەۊ یا کردۊد وەل خوەێا ئۊشی.
.
.
.
.
.
.
.
یادداشت‌ها، مقالات و……. آرا و نظرات نویسندگان خود را بیان می‌کنند و بازتاب دیدگاهی از سوی هساره نیستند.
