بیرەوەری –ئەلا موراد جەباریان

پیره پیاێ تهمهنێ له شهس داسهو بان، وهڵام لهبه حهز له پرچ و پاکی کهێ چۊ ئهێ کور جاێڵ جوان دهس تیهرێیهو خوهێیا، پرچ و سێوڵێ دهژێگ دێرێدن دهنکێ لێ نهڕزیاس وهڵام باوهڕ نیهکهم ئهگهر قژێ بهێده یهکا تاڵێ سییه له تێ بۊنیهێدنهو، ئهو دهس پهل نهرم چۊ لوکهێه، پووس چهرمێگ ڕهگهێل رێز و کهو له ژێرێهو دیاره، نیشان دهێ له ئێ چهن ساڵهێ عومرێیه یهێ جار ئهرهق ئهو تێولێ نهنیشتێیه، ئهولۊت باریک و دهم و چاو گرده باس له جووانیێگ کهێدن ک سهرنج فره کهس وهرهو لاێ خوهێ کیشاس، شهلوار کتان قاوهی و شهۊ میل میل باڵ کوڵێ ها له وهرێ، له پاڵ دهس کورهگهێ ک پا ناسهو بان گاز ماشینهگهو خوڕیهێه لێ تا زۊتر برهسێیه شار، نیشتیه، رهسێیهو نزیک ئاوائیگ ها ئێ دیم حهسهن ئاوا. هناسهێ سهردێگ، گاجار گوشار تیهڕێیهو جناخ سینهێ وه ئارام دهێدهو دهیشت:
- عومر ئاێهمی زاێه چۊ وا تیهێ و چوو، دۊیاێ بیس سی ساڵ هێمان ئهو ههست تفت و تیهڵه له ناو دهرۊنم جێ گردێ ههگ وهی جادهێا تیهم و چم سهر ههڵ دهێدو حاڵم خهراو کهێ، قهت له هۊرمهو نیهچوو،
زووراو رۊ کهێهو باوگێ :
- باوگه با لا بگریمه ئێ قاوهخانه پیاڵهێ چای بخوهیم.
- قهێ چوهکهێ ڕووڵهم.
زووراوخڕێ دهێهو فهرمان ماشینهگه تا لا بگرێه دهر قاوهخانهێگ له ناو دارهیل گردکان و مهێو وه زور ئهو دی کریهێ، یهێ دهس نهێده لنگ درانهگهدهس ترهک له پشت باوگ، چنهو ناو له بان نیمگهت چوویێگ ک لهتێ فهرش نیم دار ها بانێ دانیشن، پیرهپیا له ێهگ هاتێ شهق شهڵوارهگهێ خهراو بوو ناراحهته، وه نهوه دڵ دانیشێ. قاوهچی د پیاڵه چاێ خوهش رهنگ نهێدهو وهر دهسێیان، پیرهپیاێ ترهک هاو تهمهن عهلی له پشت دهخڵهگه ک فهرشه بۊچکهڵهێ خریاسه بانێ نیشتێیهو نووڕێه پێیانهو. دهفتهرێ ها لهوهر دهسێ، تلیفون سییهێگ ها له گوشهێ ترهک مێزهگه
- دهس خوهش کاکه
- نوش گیان
- باوگه نهوهتی کام ههست تفت تیهل ؟
عهلی چهویلکهێگ ها له بان چهوێ لاوهێ، وه د کلک کهمێ وڵاێدان، ههست کهێد ئرمێس زایهسه تێیان، وهڵام نه، قوڵهێ دهرۊن دی چۊ جاران هێزه تێ نهمهنێیه ئهو بان باێد و له چهوهیلی بڕشیێهێ، ئهگهر دۊنێ ئاو زاێدهتێ له بێ نزی چهوه، نه ههست دهرۊن.
- راسی تا ئێرهنگه ئڕاد وهتمه چۊ ناود نامه زووراو؟
- نه وهڵا باوگه، باس نهکردیه.
- · بیس، سی ساڵ له یهوهر ههگ من و خودا بیامرز داڵگد رهسیمنه ئێره کارهساتێگ قۆمیاۊد قهت له هۊرمهو نیهچوو، ئهو بهێنه قاوهخانه نهۊ، ئهو رووژه پیاوهتیگ له یهکێ دیم، ئاێهم له کهم کهسێگ دۊنێ، پیاێ خاس و لاێهقی، پیاێ ههساوی، نهگ چۊ کوڕهیل ئمڕوو قرتی و لات پات، دۊیاخر پرسیمه لێ ناود چوهس، وهت زووراو، چۊنه له پیاوهتی ئهۊ خوهشم هات هساو نهێاشت، ئهرێ کوڕم تازه رهسۊمنه نزیک ئێ ئاواێی کوورهو بۊیه، جهماعهت فرهێگ کووهو بۊید، ماشینهیل فهرهێگ قووڵ ناۊنهو بان قووڵ.
پیره پیاێگ ک ها پشت دهخڵهگه رۊ کهێدهو عهلی و سهرێ لهقنێ:
- ریک سی ساڵه، سی ساڵ تهمام
- · ت له کوو زانی؟!
- · کۊیه له کۊیه نیهتهتێ ئاێهم له ئاێهم تهتێ.
عهلی دۊێاێ یهگ خاس ئیسفاێ پیرهپیا گرێ:
- زووراو ئهوه تنید؟
باوش کوتن له یهک و تێر ماچ دهم چهو یهک کهن
- بهلێ عهلی گیان خاسی؟ خوهشی؟ چهومان روشن.
- ت له کوو ئێره له کوو؟ له ئێره چوه کهێ؟
- دۊیاێ ئهو پێشامهده وهل خوهمهو شهرد کردم له ئێره نیشته جێ بووم تا ئهگهر له دهسم هات بتۊیهنم جارێ ترهک ئێ مهردمه بارمه سهر رێ راس و درس، کارێ بکهم پشت ئهو ههم نهوع خوهێان نهکهن، یارمهتی یهکان بێیهن،
- زووراو گیان هه وه گیان خوهد هه ئێرهنگه توواسم باسد ئڕاێ زووراو کوڕم بکهم، ها ت بنووڕه ئێ دنیاوه، راس ئهو وهختهێ تووام باسد بکهم جارێ ترهک تهقیایمنه یهکهو! چۊنی کاکه؟ هاتێ باوهڕ نهکهی له ههر کوو چووار پیاێ خاس نیشنه یهکهو، باس له پیاوهتی کهن، من باس له ت کهم، داێهم های له هۊرم، زانی چهن ساڵه نهیمهسهد؟
عهلی جارێ تر رۊ کهێده زووراو:
- زووراوگیان ئێ پیا ههر ئهو ئاێهمهسه توواسم باسێ ئڕاد بکهم.
زووراو کوڕ عهلی ههڵسێیهو پا دهس کهیهو مل زووراو:
- چۊنی خاڵو؟ خاسی؟خوهشی ئهلحمدلا؟
- وه خوهشی ئێوه گیانهگهم .
عهلی رۊ کهێدهو زووراو:
- ها له ئێرهۊیه دیمهد، ها؟
- بهڵی
- وه خودا چمان هه دۊیهکه بۊ، لهو نامهیهپا له ماشینهگه ناوردیمهو، له لید پرسیمن :
- تهسادف بۊیه؟
- ها، بهڵێ، خاوهرێگ کهفتیهسهو خوار.
- کهسێ له بهێن چییه؟
- ئهرێ، شوفرهگهێ، برا گیان خوداوهند ئهو مل شهڕا نهوهێدهد سوواو دێرێ، ئهگهر رهسیدنه پلیس راه خهوهر بێیه، بۊش سی کیلومترێگ منێیه برهسی شار خاوهرێگ له جاده چیهسهو خوار، بانهو دیارێ.
- بان چهو.
عهلی رۊ کهێدهو زووراو:
- نهوهتی لهئێره چوه کهی؟ ئێ قاوهخانه هن کیه؟
- ها هۊرد ئهو سهردهمه؟ مهردم ئێ ئابادیه چۊ ژیان؟ کهس نهزانس ئڕا لێوا ژیهن، چۊ خێ گردۊنه ئهو ژیانه، ها هۊرد بێجگه ئهو کهسانێگه له ماشینهگان پا هاوردیانهو تا بزانن چوه بۊیه، کهس مهێهت لێ قومیاێگ نێیاد، گشت له هۊر یه بۊن چۊ چهن دهڵق فیشتر خێار بووهن ئڕاێ ماڵ، عهلی گیان ت نهیدن چۊ چهویل بێ نز شوفر خاوهرهگه ک خودا خهڕێ دنیا گردۊدهو سهرێ نووڕیاده مهردمهگهوه! زووان له ناو دهمێ گل نیهخواردیاد تا دۊیا ههناسهێگ وه زور له قوڕێ دراێ بکهێده کلیمهێگ برهسێیه گووش ئێ دۊاێ مهردمهگه،کهس نیهوێرێست دهس بهێده قهێهو، گشت رخێیان چی بووده شهڕێگ و ڕیشێیان بگرێ، خاس ها هۊرم هۊرده هۊرده کڕکڕهێ چهوهیل ئهو بێچاره هاتهو خوار، ت له دۊرهو چریدهم، خۊنێگ کهفتۊدنه ڕێ و له مهی باریکهجووێگ گهردیاد تا له ناو ئهو خهڵکه خوهێ خهڵاس بکهێ، گرهسێا، مهێهسهیلێگ لهو نزیکه سهر کردۊنه ناو سڕکوڵانێگهو بو خۊن تازه شنهفتن کهفتۊنه رێ تا دهس و پاێ خوهێیان بنهن له تێ،
- خاس ها هۊرم، تنیش وهو مۊیهێل ماش برنج پڕهو ک نوواگهێ داۊدنهو بان و شهواڵ کوردی و کوتر سییهێگ کردۊده وهر لیم نزیکهو بۊد، جفتێ گیوهێ کار ههورامان هه چۊ ئێرهنگه له پادۊ، تهسپیه گلهقهۊیش وه دهسهو،
نوڕێیه گهر مچیێهو.
- دۊنم هێمان دیرێدهێ، دوو سێ دانه کلوانگ نقره گهورا له کلکد بۊ، هناێ دیدن کهس خوهێ له تخون ئهو بهدبهخته نیهێ دهنگ بهرزهو کردی:
زووراو چوده ناو خهێاڵهو:
- خودا راسدان چۊ تیهرێ؟ یهکێ ماڵێ ئاگر گرێ، یهکێ مهلۊچک وه پێ برشنێ.
گووش نایده قهێ دهم شوفرهگهو، نووڕێه مهردمهگهوه.
- نه، ههناس نیهکیشێ!
- ئهزیزم با بچیمه ڕێیهو، نیهتۊیهنم ئێ چشتهێله بۊنم، دڵم بڕۊیه نیهکهێ ،
- چهشم عهزیزم .
فههیمه دهمێگ قوتهو کهێ:
- قوربوون تو شوهر ئهزیز.
زووراو چوو دهر ماشینهگه کهێدهو :
- پهتووێگ له بان سهندهلی ماشینهگه بۊ هارودم، دۊێاێ ئهوهێگه مهێهسهگان تاڕانم دامهێ ملێیا. ههشیمهتێگ له ئهوره گردهو بۊن چۊ چشتێگ چهوهڕێ بۊن تا یهکێ لهوانهێگه پا تیهرێدهو پیاوهتێ بکهێ پهتووێگ تا یهێ سات وهرجله ئێرهنگه له ژێر بۊیه بهێدهو مڵێیا، دهسهیلێیان وه وه دهسهیل ڕێ گیرفان گرتهو وهر، تاگهر زۊتر ئهرک شهرعی خوهێان ئهو جی بارن، هاتێ باوهڕ نهکهین ئهوانهێگه کهمێ لهوهوهر دهڵق خێیار دیانه رۊ سینهو بردیان ئڕاێ ماڵ، بن گیرفان گهردیان تا سکهێگ بۊننهو بخهنهو بان تهرمهگه، خهڵک باوهڕ دێرن ئێ کاره کهمێ له بار گوناێان سووکهو کهێ، ئڕاێ یهگ له باوهت هاتن پلیسهو خاترم جهم بوو نوواێ چهن ماشین ترهک گردم، دڵنیا بۊم یهکێ خهوهر دهێهو پاسگاه، ههگ هاتمهو بان جنازهگه چهوم کهفت له مناڵ سی چل ساڵانێک خێارێگ ها دهسێهو چهن جارێگ ساێده قهێ شهواڵهگهێیا، هاتێ وه خۊنهو بۊد کهسێ چوزانێ قهپ دیاده لێ :
- چوه کهی روڵه؟
- م روڵه نیم، جهمشێرم، ت ئۊشێ خوا نهێرێدن؟
ههگ نووڕێیه دیمهن ناشیرن و پرت پێسێیهو له حاڵ رووژێ رهسێهو بسکهێ کهێ،
- با بگردیم بزانیم دێرێ
زووراو دهر داشپورتهگه دهێدهو چهوێ چوه مل کیف بهخهلێگا، دهێدهێه یهکا تا بزانێ کیه، ژماره تلیفون ها له تێ یا نه، جهمشێر بێدهنگ دهس کهێدهو گردهو کردن پۊلێگ کهس دڵی بڕۊیه نیهکهێ گردیانهو بکهێ، جار جار نوورێهمهردمهو تا بزانێ کهس ئهو جوواو تیهێ یا نه، ئهگوهر وه ژێر چهوهو ئیشاره دێدهپێ:
- زۊ که، دهی
- ئهوه چوه کهی خودا ئڕاد نهسازێ، ئهو پۊله ئڕا گردهو کهی ؟
- چوزانم ئهکی وهت گردێانهو که، وهت ئهر یهێ تمهن لێ بنهیده گیرفان کوشمهد.
- دروو دهێ ئێ شێت نگبهته.
- · م درو کهم باوگ سهێ! ت خوهد نهوهتی گیرفاند گهردم، نهوهتی هۊرده ئڕاێ ناو تاکسیهگه نهێرم. نهوهتی باران ئڕام
- ئهرێ خودا بکهێ هه لێوا چهودان وه دهس مهردمهو بوو، خوانچه قهۊیهل له ورسی مردێ، خاسه ژماره تلفونێگ هاتێ، ههگ رهسیمنه پاسگاه زهنگ دهیمنه ماڵێیان، بێچاره بیمهگهێ تهمام بۊیه
کوڕه جاێڵ جوان وه تهزهکهو :
- مهگهر بیمه ئهبوڵفهزل یا دعاێ مادر تهمام بو؟
جهمشێر ک له تهزهک کوڕه نیهرهسێدهو:
- بهڵێ تهمام بوو، هه چۊ ئومر ئێ ئاێهمه تهمام بوود دی، ئهوقهره کهس گووشه پێ نهێاد تا تهمام بۊ، هاتێ مناڵهگهێ له ماڵ چهوهرێ بوو،
زووراو نووڕێه ئهو ماشینهو ک دۊیاێ چهن پل چووار چهقهڵێ بۊیهسهو بان، چهوێ چوه مل نۊسریاێگ ها له پشت د لاێ دهر دۊیاێهو، خوهنێدهێ: بیمهێ ئهبوڵفهزل، بیمه دعای مادر، رۊ کهێدهو ئهو کوڕه ک تهزهک کرد:
- چۊ ئهو جی نههاتن؟
ماشینێگ چراخ قرمزێ وه بانێهو گل خوهد له دۊرا نزیکهو بۊ، زووراو چوده پیریێانهو
- ئهوسه هات!
عهلی سهر باسهگه گرێهو دهس :
- ئهو روو ههگ له ئێره چیمنه رێیهو، رهسیمنه دهر پلیس راه رۊ کردمه داڵگ زووراو:
- فههیمه ت ئۊشێ ئهو بێچاره کی بۊ له بهێن چۊد؟ فره دڵم ئڕاێ سزێ، یهسه رهسیمنه پاسگاه با پا بارمهو خهوهر بهمه پێیان سوواوه.
- وڵ که کوره بچیم، باوگم تا ئێرهنگه باێهد هاتۊدنهو له زۊیهو نهیمهسهێ، ئهر بزانی چهنێ دڵم ئڕاێ تهنگ بۊیه! هاتێ باوهر نهکهێ. ئهۊ وه تهنیا وه یهێ لا ئێ دۊێاێ کهس و کارم وه یهێ لا.
- یارو وهت خهوهرێیان بکهیم. با خهوهر بێیهم.
- وڵ بکه با بچیم، م نیهزانم ت له کهێهو کهفتیدنهسه فکر خهێر و خهێرات، له کهێهو هایدنه فکر سوواو کردن ، بکه ڕێ ههر کهس ت پهرهسی ماتهڵمان مهکه،
- خهێر نه خانم، ئێنسانیهت، نهوع دوستی، ههر چێگ ت ئۊشی.
- وڵ که ئێ قسیهیله، ئیمه هایم له رووزگارێگ ئێ قسیهیله یهێ پۊل سیه نیهتیهرزێ. نهیدن گشت له ههوڵ و ههڵاێ یه بۊن چهن کارتون فیشتر خێیار بووهن ئڕاێ ماڵ. تهنیا کهسێگ دڵ سزانیاد ئهو یارو مریخی و شێتهگه بۊ.
- مریخی کامه؟
- یارو تهسپیه وه دهس کلوانک له کلک.
- یانێ بهزهئی له رۊ زهۊ بارکردێیه چیهسه مریخ؟ دنیا چۊنه خهراو بۊیه کهس له کهس لا نیهکهێهو؟ کهس بهزهئی وه کهسا نیهتیهێ؟ ها بکه ڕێ خودا کهمێ هۊرهو بکه، خودا نهکهێ، له دهمم وا بوهێدهێ، ئهگهر یهێ رووژێ ڵێوا کهلهمهێ ریش ئیمه گرت چوه بکهیم؟
- مار بهێده زوواندهو خودا بهکهێ،
- چوه ئۊشی؟ ئهگهر وه یهێ مار ئهو ئاێهمهو دان له کهلهمهێگ کهفیمنهو لا، با بهێده پێمهو.
- چوزانم با دهس له ئێ قسیهیله ئهڵگریم، کهمێ باس دڵ و دڵداری بکهیم، باس له رووژهیل خوهشێگ بکهیم بریاره وه یهکهو داشتۊمن ، بۊش بزانم ت چهنێ م دوس دیری؟
- ئهوقهره ت باوگد دوس دیری؟
- درو کهی
عهلی وه شهرمێگهو :
- ئهرێ زووراو گیان له ناو ئاینهێ ماشینهگهو نووڕسمه پشت سهرهو کامڵه پیاێگ ک مناڵ بۊچکهڵهێ قژ لۊڵ چهوکهو له پاڵ دهسێ دانیشتۊد، دۊیاێ ئهوهێگ من و فهیمه له دهر پاسگاه رهێ بۊمن له پهێکانه چهرمێگهێ پا هاوردهو، نووڕسه چهپ و راس خوهێیا، تاگهر بزانێ ماشێنێگ تیر نهکردێه، چۊ چشتێ لهو دیمهنه گ دۊدن فهره ترسیاۊد، ههگ دڵنیا بوو جاده خهڵوهته کهفێهو رێ دۊیاێ یهگ چهن جارێگ لا کردهو تا بزانێد مناڵهگه پا ناوردێهسهو، سهر ناده قهێ دهروهچ پاسگاگه،
نوڕێیه ههر د زوراوهو :
- من و فهیمه رهسیمنه شار، کۊچه و کوڵانهگان یهکه یهکه هیشتیمهجی، ههرچێ له ماڵ خهسۊره نزیکهو بۊیایم خهمێگ له دیێن دیمهن بان دڵمان گردۊد پڕ رهنگتره بۊیاد، رهسیمنه دهر ماڵ ئهباس خهسۊرهم ، فههیمه کلک ناده بان زهنگ درانهگه، دهنگ نهرم نیان فرسهت چۊ گوڵبانگ سهحهری یا عهتر گوڵباخیێگ تازه وه دهم سروهێ وههاریهو واز بۊیه رهسیه گووشمان، خهمێگ تا ساتێ وهرجله ئهوسا له سۊک دڵمان جی خوهێ کردۊدهو ئڕاێ چهن چرکهێ ڕهویادهو،
- کیه؟
- منم داڵگه دهرهگه بکهرهو.
- ئهێ وه بان چهوم روڵهگهم، خوهش هاتینه، کریادهو؟
- بهلێ
فرسهت وهو شهۊ مهخمهڵ گوڵدارهو سهروێنگ دۊ پهلنگێ بان زهۊ ماڵێ، د هوون گیس شانێ کریاێ له بان سینهێ شووڕهو بۊیه، دیمهن ڕهسهنێگ داسهو پێ تیهێده پیریانهو، دۊیاێ یهگ بان سهر و دهس زاواگهێ ماچ کهێ، وه ههر د دهس باوش کوتاد له فههیمه:
- خاس کردینه روڵه، هاتینه ، باوهڕ کهن مردم له تهنیائی.
- باوگم ها کوو
- دۊیهشهو زهنگ دا، وهت ئمڕوو سات ههیشت نوو هامه ماڵ، باێهد تا ئێرهنگه رهسیۊدن، نیهزانم چۊ نهڕهسیه، نگران بووم
- جارێ ترهک خهمێگ کهمێ وهرجله ئهوسا له سۊک دڵ فههیمه خوهێ شاردۊدهو جارێ ترهک ساێه خستهو بان دهم و چهوێ، خهێاڵات فهرهێ هه چۊ پهله ههورێ سییهێ بان ئاسمان زهێنێ داگرت،
- داڵگه هۊچ نیه نگران نهو، خودا له ئیمه بهێبهخت و بێچارهیل چوه تواێ، تیهێدهو، سوسهن خوهیشکم ها کوو
- ئهول دهزۊرانهگهێیا چیهسه بازار، وهت خێیار بار دامه.
- کی؟
- باوگد
فهیمه چۊ خانێگ زڵزڵه تهکانێ بهێ ئاوار بوو چهن تهکان خوهێ و دهێ له زهۊ،
- فهیمه چوهده؟ نامهی گردێهسهد؟ ئڕا لێوا کهی؟ هاتێ ئهۊ نهو.
زڕه له تلیفونهگه راسهو بوو، فرسهت ههڵامات گووشیهگه بهێ.
- بهلێ بفهرما
- مهنزڵ خاڵو عهباسه، عهباس ئهمیری
- بهڵی بفهرما.
- ئهرێ جناب سهروان بۊشم بانه کوو.
- بیمارستان دویس تهخت خاوی،
- ئهڵوو، ئهلوو
- بوهخش داڵگم خالو عهباس ده پانزه کیلومتر مهنێیهسه شار تهسادف کردێیه، ناڕاحهت نهون چشتێ نییه کهمێ زهخمی بۊیه هاڵێ خاسه، یهسه تیهرنهێه بیمارسان دویس تهخت خاوی زامهت بکیشن بانهو دیارێ
عهلی گووشیهگه له فرسهت سێنێ
- وهتی کهێ تهسادف کردێیه؟
- یهک د سات وهرجله ئێرهنگه
عهلی زۊ چیهو سهر دهنگ گڕ وه قهوڵ فههیمه پیا مریخێهگه.
- ئۊیه هاین له کوو؟
- دویس تهختخوای
- ئهو تهسادفهگ له لێژیهگهێ حهسهن ئاوا بۊید ؟
- بهلێ.
- کهێ بۊیه ؟
- یهک د سات وهرجله ئێرهنگه
- دهی چۊ دێر کهفتنهسهو رێ ؟
- کاکه لهو وهخته تا ئێرهنگه چهوهرێ پاسگایمن،
ها هۊرد؟ دۊێاێ ئهوهێگ هاتیمه نهخوهشخانه، هاتیدنه پیریمانهو رۊ کردهو پیم:
- خودا سهبر بهێده پیدان،
- ئهرێ کوڕم لهو روژهو ئهول خوهما شهرت کردمه تا گهر هامه ئێ دنیا ههر دهرمهنهێ بۊنم مهێهتی بێیهم، راحهت وهلاێا رهێ نهوم، ئهگهر بۊمه خاوهن کوڕێگ ناوێ بنهم زوراو، چۊنه مختێ بێیهم بووده زوراوێ ترهک.
زووراو گهوره تیهێدهو جوواو
- عهلی گیان هاتێ باوهڕ نهکهی منیش لهو روژهو شهرت کردمه له ئێ ئابادیه نیشته جی بووم، وهلێیانهو بژیهم، تا ئهگهر له دهسم هات بارمانه سهر ڕێ راس و درس،کارێگ بکهم وهرجله یهێگ له فکر خوهێیان بوون هۊر کهسان ترهک بکهنهو.
- بهڵێ وهلا ئیوه ههردگدان تا ئێرهنگه ئهو شهرته ئهو جی هاوردینه، وهڵام نیهزانم م ئهو خاکهڕاێ کاکه زوراوه دێرم یا نه؟…….