پدرو ئمیلیو کۆڵ
نۊسه‌ر هاوچه‌رخ ونزوئلایی، زوورم چیرووکه‌گانێ ئڕا مناڵه‌یل نـۊسێد. ههر ئه‌و جووره ک له «دگان شکیاڵه» دۊنیم فره هه‌ز ئه‌و گاڵته و هه‌نه‌‌ک دێرێد و شوون پاێ خه‌نێ و تـۊله‌کی فره له ناو چیرووکه‌گانێ دیاره.
.
.
.
به‌ێنێ ک دوانزه ساڵان بـۊ، له مرافه کردن وه‌گه‌رد̊ قه‌ێرێگ شمڵا له خوه‌ێ به‌تر، وه کوچگ دریا له ناو ده‌مێ و پڕاێپڕ ده‌مێ خۊنه‌و بـۊ؛ له‌و ده‌م چه‌و پرت̊ پێسێیا چڵم و لیه‌ر̊ فره‌ێگ داچووڕیا و سه‌ر دگان نوواینه‌ێ په‌ڕی و ههر ئه‌و دگانێیه چۊ ده‌ن̊ کـۊیه تێژه‌و بـۊ. له ئه‌و رووژه دی کوڕ بۊچگ بنیاێ ژیان̊ تازه‌ێ تر نادوه!!! ئه‌و ههر له خوه‌ێ تک̊ زووان گرت و بڕ بۊ، ئێ کردیشه ک وه سه‌رێ هات، دی له‌ێ رووژگاره کسپ و کارێگ تر نیاشت بێجگه یه‌گ وه تک زووان به‌ێده دگان شکیاڵه‌گه‌ێا؛ له‌ش̊ نه‌پووڕ، وڕ، نووڕسن̊ ڕاڕ…
له شوون̊ ئه‌و شه‌ڕانشووی و مرافه کردنه، وه یه‌ێهه‌و بۊیه مناڵ کز و بێده‌نگێ! باوگ و داڵگ̊ کوڕ ک دی لهبهس ماڵ هاوساگان وه‌ل̊ مناڵ سه‌ر ده‌س شکیاێا هاتۊنه سه‌رێان؛ له ده‌س کوڕ بۊچگ دی له گیان̊ خوه‌ێان ئاس بـۊن؛ خوه‌ێانیش له‌به کوڕ‌ه‌گه‌ێان کوشتۊن و چه‌فت و ڕاسێ خسۊن له یه‌ک، دی ئاس و شه‌که‌ت بـۊن. ئێسه‌یشه هه‌گ̊ چه‌وێان که‌فته کوڕه‌گه‌یان ک له‌ێ پووس چنیاسه ئه‌و پووسا و بێده‌نگه‌و بـۊیه… سه‌رێان سڕ مه‌ن و باوه‌ڕێان نات. کوڕیش چۊ جاران دی هه‌زێ له قسیه کردن نه‌ۊ و ئه‌گه‌ریش ده‌نگه لێ نه‌کرداید دو سێ سات یهێ مقوم[۱] له یهێ شوون وه کزوکوور نیشتیاد؛ هه‌رکه‌س نه‌زانسیاد وه‌ت بزانی پساێ وه چه فکر که‌ێد و له چه هۊرده‌و بۊیه. تمه‌ز مه‌که زووان ده‌ێده دگان شکیاڵهێا و وه هیچ تر فکر نیه‌که‌ێد!
داڵگێ وه‌ر کرده‌و شۊیه‌گه‌ێ و وه‌ت:
– نیه‌زانم کوڕه‌م چوه‌ێه!!! باێه‌س بووه‌یمنه‌ێ ئڕا دوکتور!
هه‌ناێ گ دوکتور هاته بان̊ سه‌رێ و خاس ماینه‌ێ کرد ئیلا و ئه‌ولاێ… له ڕپه‌ێ دڵێ تا له ڕه‌نگ سه‌ر گووناێ چۊن ده‌نک̊ ئنار بۊ، ئێشته‌هاێ خاس و… هاته‌و بان̊ یه‌گ: ئسمناێ نه‌خوه‌شی له گیانێ نییه.
له شوون̊ یه‌گ̊ ماینه‌گه‌ێ وه په‌رتخ[۲] ڕه‌سی، که‌م پێ چێ و فره پێ چێ، دوکتوره وه داڵگێ وه‌ت:
– خانم باوه‌ڕ که کوره‌گه‌دان له م ساق و ساڵم تره، وڵام باێه‌س له بان̊ یهێ چشت تر ئڕادان هۊرده‌و بووم.
داڵگ نه‌یشته‌و ڕاو و وه چرچه‌و له‌رزه‌وه په‌ڕیه ناو قسیه‌ێ دوکتورا و وه‌ت:
– ئاغه‌ێ دوکتور ته‌سه‌ق بکه خودا بۊش کوڕه‌م چوه‌ێه؟!
– خانم وه خودا هۊچێ نییه.
ئاغه‌ێ دوکتور دو قوته کرد و کڕێ خسه ناو دهنگ خوه‌ێا و وه‌ت:
– وڵام ڕاسێ بتووای وه‌رمان بۊیه‌سه چشت̊ نه‌نوومه‌تێگ!!! ئێ مناڵ ئیوه بۊیه‌سه تـۊش یهێ فه‌ره‌زانیێگ … یه هووش خودا ره‌یشته‌س! ئێ مناڵه یهێ بنیایه‌م̊ نه‌نوومه‌ت[۳] و زاناس!!!
باوگ و داڵگ̊ کوڕ، قسیه‌گه‌ێ دوکتور له ده‌مێ گرتن و دنیا دانه پێیه‌و! له خوه‌شی ئێ گه‌په هه‌فت شه‌وانه رووژ ساز و دێوڵ ژه‌نین؛ باوگ و داڵگ و خزم و خیش کوڕ، نه‌زانسن له خوه‌شی چه بکه‌ن! قردگێ پێ چێ له تمام̊ ئاوایه‌یل دۊر و نزیک گه‌پ که‌فته‌و سه‌ر̊ کوڕ بۊچگ! ته‌قیایده ههر که‌سا له گه‌ورا تا بۊچگ، پساێ گه‌پ̊ ئێ نه‌نوومه‌ته دان و نام خودا لێ کردن. ههر وه‌ئێ شێوه دهنگ و باس̊ ئێ مناڵ زانا چۊ تووپ ته‌قی!! کاشی وه جیێگ ڕه‌سی مامووستاێ کوڕ ک ئه‌وسا له مه‌دره‌سه ههر دا مل سه‌ر̊ کوڕا ک ت یهێ مناڵ وڕ گیژ و بێ په‌لامار و له کیس چێید، هه‌گ̊ ئێ گه‌په ئه‌ژنه‌فت دا ئه‌و پشت̊ مه‌ردمه‌گه‌و و ده‌سه سینگ ئڕاێ وسا!! دو سێ چکه ئرمێس له چه‌وێ هاته‌و خووار و وه‌ت:
– ئێ مناڵه له ئاسمان که‌فتێیه‌سه‌و خووار! یه بزانی ئێمامزایه‌ێگه، ساێه‌ڵ خه‌وێگ یا… له‌ێوا چشتێگ باێه‌س بوود! یه نیشانه‌ێ خوداس! یه به‌ش دێرێد!!
… له‌ێ وڵاته که‌سێ نه‌ۊ نام خودا لێ نه‌که‌ێد و ئه‌زره‌ت له داڵگ و باوگێ نه‌خوازێ؟! گله گله کردنه‌و دووڵ و خسنه‌‌ێ وه‌ل̊ ئاێه‌مه‌یل گه‌وراێگا له‌واێ” شکسپیر، ئدیسوون و…” که‌سێ نه‌وێرس هاوماڵی وه‌ل̊ کوڕ̊ بۊچگا بکه‌ێد!
له ناو قوڵتیسه‌ێ ئێ قاڵ و بخوڕه، کوڕ بـۊچگ له ناو ئه‌و تییه‌رکی ونـقۊڕه‌ێا کار و بارێ تر نێاشت بێجگه یه‌گ وه تک زووان به‌ێدنه دگان شکیاڵهێا!
کوڕ بۊچگ، له ناو یهێ بڕ کتاوا گه‌ورا بـۊ وڵام هیچ کات چه‌وێ لێیان نه‌که‌فت و ته‌نانه‌ت یهێ په‌ڕه‌یشه لێیان نه‌خوه‌نی. داێه‌م وه ده‌ور دگان شکیاڵه‌وه خوه‌ێ خه‌ریک̊ کرد. رووژ وه رووژ له‌ش نه‌پووڕێ قه‌ویتره‌و بۊ و دهنگ و باسێ فره‌تر قاڵ خسه‌و وڵات! که‌س له گه‌پ داین له زانایی و نه‌نوومه‌تێ شه‌که‌ت نه‌ۊ!
ئه‌و دۊیه‌ت̊ ئازه‌وه‌‌یله ک له ڕه‌نگینی و خوه‌ش‌دیمه‌نی به‌ش̊ که‌سێگ نێیاۊن، گیانێیان ئڕاێ ده‌رچێ، تاگه‌ر بتـووا‌نن وه لار و له‌نجه‌‌وه ئه‌ێ جاێڵه له ڕێ بووه‌ن و دڵێ وه ده‌س بارن. وڵام کوڕ بێجگه دێان شکیاڵه‌ێ هیچ ئشق و ئه‌وینێ تر شک نه‌ورد!
رووژگارێ وێه‌رد[۴] و کوڕیش یهێ چین بـۊیه به‌شدار ئقتساد ، له شوونێ یهێ که‌شه بـۊیه مامووستا و پرۆفۆسۆر له گه‌وراترین و ناودارترین زانکووه‌یل…! لهبهس وا نانه پێیه‌و تا ئاخرێ کردنه‌ێ وه سه‌رکۆمار[۵]!!!!!!
یهێ ڕووژ له ناو یه‌کێ له گه‌وراترین کووبۊنه‌یل ک ههر وه‌ک جاران خودا خه‌ریکێ کردۊد و پساێ وه زووان دا وه دگان شکیاڵهێا، وه یه‌ێهه‌و له ناکاوا کوتپڕ کرد و له‌ێ دنیا بڕییه‌ێ! ئمجا کام دوکتور وێرس چاو̊ مه‌رگێ به‌ێد وه ئه‌و یهێ ئووردیه‌گ̊ چه‌وه‌ڕێین، گه‌پ له یهێ کووس که‌فتن گه‌ورا به‌ێد و بـۊشێ چ په‌ژاره و چ به‌ردێگ هاتێیه‌سه سه‌ر̊ فه‌رهه‌نگ و ئه‌ده‌بیات و زانست ئێ نیشتمانا!
پرس و چه‌مه‌رێگ ئڕاێ گرتن ک بنیاێه‌م له دریژایی ژیانێا وه خوه‌ێ نه‌ۊد، له تک تک̊ ئرمێس ئه‌و هه‌مگه‌ێ دڵخوازه‌یل̊ دڵڕیشه، باخ̊ گوڵ له سه‌ر̊ قه‌ورێ سه‌وز کرد. له سه‌ر قه‌ور پیاێ گه‌وراێ ک داڵگ یه‌کێ لێ هاوردۊد!!
.
.
.
:Yeŷ miqwim -[1] گوڕاێ گوڕ، یهێ سه‌ره.
Pertix -[2]: کۆتایی، دوایی، پایان.
Nenûmet – [۳] سه‌رسڕمان، تاجب، ئه‌ڵاجه‌ۊ.
